आठ्या

कुर्ल्याला उतरलं की गर्दी टाळायला GTB ला उलट जायचं. फार काही नाही होत दोन स्टेशनांपुरती गर्दी टळते.  समानसुमान वर टाकून हॅंडल गच्च धरून गर्दीचा सामना करण्यासाठी तुम्ही टिपिकल फर्स्टक्लासी पवित्र्यात उभे. पण आवडतं एकेकाला दोनेक स्टेशनं मागे जात रमतगमत प्रवास करायला. मित्राचा पास कुर्ल्यालाच संपतो आणि गेल्या वर्षभर तो कुर्ल्यालाच संपतोय. आता हा पास मागत नाही की रेल्वे याला कुर्ल्यापुढे जाऊ देत नाही या खोलात न शिरता मी आपली ड्यूटी  इमानेएतबारे करतो. तसं GTB ला नसतो टीसी तरी ट्रेन प्लॅटफॉर्मला लागेपर्यंत कोणी नाहीयेना याची खात्री करत 'येरे' म्हणायचं. हा काही पास काढत नाही माझं आपलं रोजचं ये रे माझ्या मागल्या. जनरली उतरताना पाठचा उतावीळ होऊन 'चल उतर चल' करतो. आमचं उलटच. आम्ही स्टेशन आल्यावर मागे वळून 'ये रे ये' करतो. मंग नया हय हम. 

त्या दिवशीही असेच सुमडीत उतरलो. या GTB स्टेशनात एक रांडेचा indicator कधी चालू नसतो. ज्या ट्रेन मधून उतरलो ती CST ची ट्रेन सुरु झाली. आणि एकच गलका. ट्रेन पकडतांना त्या माणसाचे दोन्ही पाय कसे काय ते ट्रेन आणि प्लॅटफोर्मच्या मध्येच अडकले. वरच्याने धिटाईने त्याचा हात धरलेला. हो धिटाईच. कुठे काय जर्क बसला काय सांगा दोघेही जायचे सायन हॉस्पिटलात. हा लटकलेला माणूस तर अजून अजून आतच जाई. जवळपास छातीपर्यंत पोहोचला. लागले भेन्चोद कर्माने गेला. अंगावर सर्रकन काटा आला. याची फरफट आता रात्रभर डोळ्यांसमोर दिसत रहाणार. तेवढ्यात मोटरमॅनने अपवादात्मक प्रसंगावधान राखून ट्रेन थांबवली. लोकांनी त्याला वर काढला.  अर्धमेला बेशुद्ध महत्प्रयासाने काहीतरी बडबडत होता. हातपाय धड शाबूत होते.  चेहर्‍याने गर्दुल्ला दिसत होता.  काहीही असो वाचला ते महत्वाचं.

जर निगरगट्ट कातडीचे राजकारणी जगताहेत, अरबोंचे घोटाळे करणारे व्यावसायिक उजळ माथ्याने जगताहेत, गुन्हेगारी प्रवृत्तिची माणसं पॅरोलची सुरनळी घेऊन पार्ट्या करून कायद्याचा पोरखेळ करताहेत, तर केवळ गर्दुल्ला म्हणून याने का मरावं? जग तिच्यायला. अल्लाह मेहेरबान तो गधा पहेलवान. 

हे गर्दीत उभं राहून 'व्यसन वाईट,  व्यसन वाईट'  साच्याचं बोलणं सोप्पं असतं. त्याला पाहून कसा का तो थेट 'सलाम बॉम्बे'च आठवला. सालं कुठनं कुठनं मुंबई शहरात यायचं. इथे ना आई … ना बाप … ना कुटुंब … ना धड शिक्षण ना बर्‍यावाईटाची समज. नुसते काबाडकष्टच आणि दुखण्याखुपण्याला व्यसनांचा आधार. मनगट पोलादी होईपर्यंत, उठता लाथ बसता बुक्की आणि कसकसल्या प्रकारचे अत्याचार होतात देव जाणो.  भरल्या पोटी अपेक्षा करायला आपल्या बापाचं काय जातं? निर्व्यसनी असण्याची अपेक्षा … संस्काराची अपेक्षा … सचोटीची अपेक्षा … पांढरपेश्या मुलांसारखं वागण्याची अपेक्षा … एरव्ही साला यांच्या सेकंड हॅण्ड कारच्या धुळकट काचेवरच्या काळवंडलेल्या हाताच्या एका बोटाच्या साध्या ठश्याने आतल्या मालकाच्या डोक्यात तिडीक जाते. मात्र अपेक्षा अपेक्षा खेळतांना हे बेमालूम विसरायचं. मुलं ही समाजाचीच तर प्रतिबिंब. मातीच्या गोळ्यांना समाजच तर देतो आकार. उद्या हे गायक क्रिकेटर संशोधक पुढारी वगैरे  बनले की मारे छाती पुढे करून आमच्या गावाचा आमच्या प्रदेशाचा आमच्या मातीतला. गर्दुल्ल्याला कोण वाली? हर फिक्र को धुएमे उडाता … तरी ठीक होतं.  दबलेला जाळ वेगळ्या मार्गांनी निघतो तेव्हा खरी कीव कोणाची करावी? बलात्काराचं  पण काहीसं … असो मला दिसतंय पुन्हा तेच, फक्त त्याच्या जागी मी, आत आत शिरत जातोय, खेचला जातोय,  एक निर्णायक झटका बस्स … आणि बघ्यांच्या तोंडावर निव्वळ आठ्या गपगुमान सोडावी ट्रेन तर कशाला नसते स्टंट्स … सोयीचं उत्तर 'सोडून दे रे …'

हे वाचले तरी आमच्या झोपेचं खोबरंच